Uredba definiše kriterijume za utvrđivanje dobre prognoze proizvodnje električne energije, naknadu koja se plaća u slučaju ako proizvođač koji posluje u sistemu tržišne premije ne odradi dobru proizvodnju struje. Takođe, definišu se i trajanje i prestanak ugovora o preuzimanju balansne odgovornosti, uslovi i postupak zaključivanja ugovora.
Novom uredbom o preuzimanju balansne odgovornosti definišu se obaveze i prava garantovanog snabdevača i povlašćenog proizvođača struje koji posluju u sistemu tržišne premije.
Cilj je da se uredi tržište struje koja se proizvodi iz obnovljivih izvora energije koji su nestabilni jer zavise od vremenskih uslova.
Novom uredbom Vlade Srbije su određena prava i obaveze garantovanog snabdevača i povlašćenog proizvođača struje u sistemu tržišne premije.
Kako je definisano posebnom novom uredbom, elektrane za koje se može steći pravo na tržišne premije, kao i za fid-in tarife su: hidroelektrana odobrene snage do 30 MW, elektrana na biomasu, elektrana na biogas, vetroelektrana, solarna elektrana, geotermalna elektrana, elektrana na biorazgradivi otpad, elektrana na deponijski gas, elektrana na gas iz postrojenja za tretman komunalnih otpadnih voda.
Tržišna premija je vrsta državne pomoći koja predstavlja dodatak na tržišnu cenu električne energije koju korisnici tržišne premije isporuče na mesečnom nivou u elektroenergetski sistem.
Fid-in tarifa je vrsta operativne državne pomoći koja se dodeljuje u vidu podsticajne otkupne cene koja se garantuje po kWh za isporučenu električnu energiju za vreme trajanja podsticajnog perioda.
Kako piše u uredbi, proizvođač ima pravo da prenese balansnu odgovornost na garantovanog snabdevača do isteka roka od šest meseci od dana spajanja tržišta ili isteka roka od 30 meseci od dana uspostavljanja organizovanog unutar-dnevnog tržišta.
Proizvođač koji prenese balansnu odgovornost na neku drugu odgovornu stranu, slobodno uređuje uzajamna prava i obaveze.
„Proizvođač je dužan da vrši dobro prognoziranje proizvodnje električne energije u skladu sa dobrom praksom prognoziranja. Dobra praksa prognoziranja je prognoza proizvodnje električne energije u obračunskom intervalu sa veštinom i pažnjom koje se osnovano očekuju od razumnog i kompetentnog proizvođača električne energije“, dodaje se u tekstu uredbe.
Dobru praksu prognoziranja utvrđuje nezavisni stručnjak kroz nezavisnu analizu prognoze proizvodnje elektrane proizvođača.
Ako nezavisna analiza prognoze pokaže da proizvođač nije ispunio nijedan kriterijum dobre prognoze, on je dužan da garantovanom snabdevaču plati dodatnu naknadu za svaki obračunski interval koja se obračunava množenjem 100 odsto cene električne energije na dan unapred-tržištu sa apsolutnim odstupanjem prognoze u MWh (megavat-časova).
U slučaju negativnog balansnog odstupanja, odnosno kada proizvođač proizvede manje električne energije od one koju prijavi garantovanom snabdevaču, proizvođač je dužan da isplati garantovanom snabdevaču razliku između prijavljene proizvodnje električne energije i ostvarene proizvodnje u MWh po ceni na dan-unapred tržištu za taj interval balansnog odstupanja.
U slučaju pozitivnog balansnog odstupanja proizvođača odnosno kada proizvođač proizvede više električne energije, garantovani snabdevač je dužan da isplati proizvođaču razliku između ostvarene proizvodnje i prijavljene proizvodnje električne energije u MWh po ceni na dan-unapred tržištu za taj interval balansnog odstupanja.
Kriterijumi za utvrđivanje dobre prognoze proizvodnje električne energije, koji su definisani uredbom:
Apsolutna razlika između nezavisne analize prognoze nezavisnog stručnjaka od prijavljene proizvodnje proizvođača garantovanom snabdevaču za svaki obračunski interval unutar perioda obuhvaćenog nezavisnom analizom (apsolutno odstupanje) je jednaka ili manja od pet odsto od instalirane proizvodne snage elektrane proizvođača pomnožene sa dužinom obračunskog intervala.
Apsolutna razlika između prijavljene proizvodnje i ostvarene proizvodnje proizvođača je manja od apsolutne razlike između nezavisne analize prognoze nezavisnog stručnjaka i ostvarene proizvodnje proizvođača.
Ukoliko se cena na dan-unapred tržištu ne može utvrditi, plaća se razlika između prijavljene i ostvarene proizvodnje u MWh po prosečnoj ceni na dan-unapred tržištu za isti interval balansnog odstupanja u poslednjih deset uzastopnih dana, kada je cena na dan-unapred tržištu mogla biti utvrđena.
Proizvođač je dužan da podnese garantovanom snabdevaču zahtev za zaključivanje ugovora o preuzimanju balansne odgovornosti u roku od 30 dana od dana sticanja statusa privremenog povlašćenog proizvođača, a snabdevač je dužan da u roku od 30 dana od dana prijema zahteva pripremi ugovor o preuzimanju balansne odgovornosti.
Trajanje i prestanak ugovora o preuzimanju balansne odgovornosti regulišu se Modelom ugovora. Njim se određuju prava i obaveze između garantovanog snabdevača kao balansno odgovorne strane i Proizvođača električne energije iz obnovljivih izvora koji su u sistemu tržišne premije, koji je deo balansne grupe garantovanog snabdevača, prenosi Nova Ekonomija.